Cây sung

Cây Sung là loại cây cảnh rất đỗi quen thuộc với chúng ta. Là loại cây được ưa chuộng trồng làm cảnh, bonsai để trang trí nội ngoại thất. Bởi không những Sung là loại cây dễ trồng, dễ chăm sóc, dễ tạo dáng mà nó còn mang ý nghĩa phong thủy tốt. Theo quan niệm phong thủy, Sung được xếp tên vào bộ cây Tứ Linh ” Đa – Sung – Sanh – Si”, bộ Tam Đa ” Sung- Lộc Vừng- Thiên Tuế” – Nó tượng trưng cho may mắn, sức khỏe, tài lộc.

Tên thường gọi Cây Sung (còn gọi là ưu đàm thụ hoặc tụ quả dong)

Tên tiếng anh Ficus racemosa

Loại cây Họ Dâu tằm (Moraceae)

Tuổi thọ Cây sống lâu năm

Nguồn gốc xuất xứ Các nước châu Á

Nơi sống Vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới

Đặc điểm của cây sung

- Cây sung loại cây trồng lâu năm, có thân gỗ thường xanh, có chiều cao trung bình từ 10 – 25m, vỏ cây thường có màu nâu xám, nhẵn và không bị nứt như những loại cây khác, trên thân xây thường có chứa nhiều mủ trắng như sữa.

- Lá sung thuộc loại lá đơn kèm bọc lấu chồi, thường mọc cách nhau, lá mỏng và nhọn dần ở đầu lá nhìn như giọt nước treo ngược.

- Hoa sung là hoa đơn tính, thường mọc thành cụm hoa sim ở trên những mắt thân, hoa đực thường không có cuống, hoa cái thì ngược lại.

- Vì đặc tính hoa mọc thành chùm, vì vậy quả sung cũng mọc tạo thành từng chùm, quả có dạng hình cầu, khi quả còn non thường có màu xanh, khi chín chuyển dần sang màu vàng hoặc màu đỏ và nổi gân.

- Sung là loài cây ưa bóng, điều kiện thời tiết mát mẻ, nhìn chung rất phù hợp với điều kiện khí hậu ở nước ta. Cây có tốc độ sinh trưởng nhanh, có tuổi thọ trung bình cao, có khi lên đến hàng chục năm.

Công dụng của cây sung trong đời sống

Trong kinh tế

Sung là loại cây rất dễ trồng và chăm sóc, vì vậy có thể rút gọn được chi phí chăm sóc và công trồng. Ngoài quả, sung còn có thể tận dụng được thân và lá rất hiệu quả, mang lại nguồn thu nhập cho nhà vườn. Ngoài ra, bạn có thể trồng sung cảnh để kinh doanh, đặc biệt là vào dịp tết giá thành cây sung rất cao, mang lại giá trị kinh tế lớn.

Trong y học

- Theo nghiên cứu hiện nay cho thấy, trong quả sung có chứa nhiều chất như: glucose. Saccarozo,… có nguyên tố có hàm lượng vi lượng cao như: canxi, photpho, kali,… và số loại vitamin như: C, PP, B2,… Với nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe nên sung có tác dụng như phương thuốc chữa bệnh, đẩy lùi được một số loại ung thư nguy hiểm.

- Trong y học cổ truyền, quả sung được xem như vị thuốc có vị ngọt, tính bình, có tác dụng nhuận phế lợi hầu, nhận tràng,… rất có lợi cho đường tiêu hóa. Ngoài ra, sung còn có tác dụng cầm máu, chữa lành về thương, trị ho và một số bệnh về đường hô hấp, chữa phong thấp rất hiệu quả.

- Lá sung thường được sử dụng trong ẩm thực khi ăn kèm với thịt chua, nem nắm, gỏi cá. Ngoài ra lá Sung có vị ngọt, hơi đắng, tính bình, có tác dụng giải độc, tiêu thũng, có thể dùng chữa trị sưng thũng, lở loét ngoài da. Một số bài thuốc có thành phần là lá Sung:

– Điều kinh phụ nữ: lá Sung 60g, măng sậy hoặc búp sậy 30g, ngải cứu 20g, phèn chua phi 5g và một ít muối. Tất cả giã nát, thêm nước dừa quấy đều rồi vắt lấy nước. Uống vào thời gian gần có kinh thì hành kinh tốt.

– Chữa sởi trẻ em: lá Sung tật (lá có các mụn), lá dâu, lá đậu ván, lá cối xay mỗi thứ 15g tất cả sao vàng, sắc uống trong ngày. Trẻ từ 2-5 tuổi, mỗi lần uống 20ml, cách 2 giờ uống 1 lần cho đến khi khỏi.

Cây sung có mấy loại?

Hiện nay phổ biến nhất đó chính là hai loại sung, đó là cây sung ta và cây sung Mỹ. Mỗi loại sẽ có đặc điểm hình dạng và kích thước khác nhau.

• Cây sung ta: đây là loại cây phổ biến ở Việt Nam và có các đặc điểm, thông đã được đề cập ở phần trên của bài viết. Không chỉ hợp với khí hậu, điều kiện thổ nhưỡng ở Việt Nam mà chúng còn được trồng để làm cây cảnh trong nhà, cây bonsai vô cùng độc đáo.

• Cây sung Mỹ: cây có chiều cao khiêm tốn hơn do với cây sung ta, với chỉ khoảng 6m trung bình. Do vậy cây thường không được trồng để lấy bóng mát mà chủ yếu để lấy quả. Quả sung Mỹ không mọc thành chùm mà lại mọc dài ra như quả lê nhìn vô cùng độc đáo. Hơn hết, quả sung Mỹ có hàm lượng dinh dưỡng vô cùng cao có giá trị lớn trong y học.

Ý nghĩa phong thủy của cây sung

- Không phải ngẫu nhiên mà cây sung được nằm trong bộ Tứ Linh gồm “Đa – Sung – Sanh – Si” và bộ Tam Đa gồm cây cây sung (phúc) – cây lộc vừng (thọ) – cây vạn tuế (thọ). Đây là loài cây có nhiều ý nghĩa trong phong thủy và được trồng để làm cây cảnh trong nhà

- Sung được biết đến là loài cây cảnh không thể thiếu trong mỗi gia đình, theo quan niệm của dân gian “sung” mang ý nghĩa cho sự sung túc, viên mãn trọn vẹn. Chính vì vậy, người Việt thường có phong tục trồng sung trong nhà, và thường bày quả trên mâm ngũ quả để cầu nguyện cho gia đình một năm sung túc, gặp nhiều may mắn. Theo phong thủy, cây sung còn mang ý nghĩa thu hút tiền tài, mang lại nhiều sự may mắn, làm ăn phát đạt cho gia chủ.

- Mặc dù có ý nghĩa cao trong phong thủy, thế nhưng không phải ai cũng phù hợp đẻ trồng loại cây này làm cảnh trong vườn nhà. Theo như phong thủy, cây sung hợp với những người mệnh Mộc hoặc Hỏa, chúng sẽ giúp gia chủ làm ăn thuận lợi, gặp nhiều mau mắn và thăng tiến suôn sẻ. Hơn nữa, người mệnh Mộc hoặc Hỏa trồng cây sẽ giúp gia đình luôn được sum vầy, ấm no và hạnh phúc.

Cách trồng cây sung

Dụng cụ trồng

Bạn có thể trồng cây sung trong thùng xốp, bao xi măng, chậu cây trồng, khay hoặc vùng đất trống trong vườn. Tuy nhiên, để đảm bảo tính thẩm mỹ khi trồng cây sung thì bạn cần nên đặt vào chậu (chậu phải có lỗ để giúp thoát nước).

Đất trồng

- Không nên trồng cây sung ở những nơi đất cát, đất sỏi hoặc những khu đất giữ nước kém. Đất trồng cây Sung phải là đất có cơ giới từ trung bình đến nặng. Tốt nhất nên trồng ở những nơi đất có nước, chậu ít đất và có nước.

- Bạn có thể ra những cửa hàng bán cây cảnh mua đất pha sẵn hoặc có thể pha đất với phân gà, xơ dừa, mùn hữu cơ, phân bò, phân trùn quế, vỏ trấu…Trước khi trồng, bạn nên lót phân trước 7 hoặc 10 ngày. Bên cạnh đó, bạn nên lót vôi trước để trừ mầm bệnh trong đất

Giống cây

Sung có thể giâm cành, trồng bằng hạt hoặc chiết cành. Để có thể tiết kiệm được công sức, thời gian và chi phí trồng thì bạn hãy ra những địa chỉ bán cây cảnh để mua giống cây sung có sẵn. Nên chọn những cây sung có chiều cao khoảng tư 15cm – 20cm.

Trồng cây

Sau khi bạn mua được cây sung tại cửa hàng cây cảnh rồi thì trước khi trồng cần bỏ lá non, sau đó đặt vào chậu rồi lấp đất đến phần rễ cây. Cuối cùng, bạn tưới nước đều đặn 1 lần/ngày và liên tục trong 2 tuần đầu. Sau đó, bạn có thể giảm liều lượng tưới ẩm xuống 2 ngày/ lần cũng được.

Cách chăm sóc cây sung đúng cách

- Cây sung là cây ưa ẩm nên phải cung cấp đủ nước cho cây, những ngày nắng nóng hoặc mùa hanh khô cần tưới nước nhiều hơn.

- Cây sung cần lượng ánh sáng ở mức trung bình nên khi trồng cây con ở nơi đất mới phải được che chắn vào những ngày cao điểm nắng nóng, ánh sáng quá gay gắt cây sẽ héo và chết.

- Cây con mới trồng đã được bón lót phân chuồng, khi cây được 1 tháng tuổi nên tưới bổ sung phân bón rễ cho bộ rễ khỏe mạnh, cây nhanh đâm chồi nảy lộc.

- Các loại phân có thể dùng là: phân vi lượng, lân N-P-K cứ 3-4 tháng bón một lần.

- Cây sung bắt đầu cho ra quả từ năm thứ 3 trở đi. Khi quả chín sẽ có màu đỏ thẫm có vị ngọt mát. Bắt đầu thu hái quả xanh từ tháng 8 trở đim tháng 12 đến tháng 3 âm lịch quả chín.

Có nên trồng cây sung trước nhà không?

- Trong quan niệm xưa và nay thì nhà càng đẹp thì tiểu cảnh cũng phải đẹp. Việc trồng cây cảnh trang trí trước nhà không những mang lại sự trong lành, sinh động cho không gian sống của gia chủ mà nó còn phải hợp phong thủy, tâm linh. - Tránh phạm vào những điều kiêng kị mang điều xấu cho gia chủ. Vì vậy, việc lựa chọn cây cảnh trồng trước nhà cần phải được tìm hiểu cẩn thận, kỹ lưỡng.

- Cây trồng trước nhà không nên trồng cây quá lớn trước nhà, cành lá rậm sum suê che hết đi ánh sáng chiếu vào trong nhà. Ngoài ra khi thời tiết gió bão có thể làm gãy cành, đổ cây gây nguy hiểm cho con người.

- Theo kinh nghiệm của cha ông để lại thì thông thường khi lựa chọn cây trước cửa nhà nên chọn những cây xanh tốt khoẻ khoắn. Những cây có dáng ủ rũ tuyệt đối không được trồng. Như vậy Sung là lựa chọn đúng đắn trong việc lựa chọn các loại cây nên trồng trước nhà. Tuy nhiên ta cũng nên chọn vị trí trồng cây thích hợp với cửa chính.

Lưu ý :Tuyệt đối không trồng cây ở vị trí giữa cổng, lối đi. Nếu trồng ở đó sẽ ngăn cản dòng khí vào nhà. Làm cản trở vận may, sự nghiệp của gia chủ. Còn ở bên trái, bên phải nếu không thuận mắt với cửa chính và bố cục ngôi nhà thì cũng cần xem xét nhé.

Cách tạo dáng cây sung cảnh

- Sau khi trồng được một thời gian. Khi thấy cây bắt đầu phát triển ổn định ta có thể tiến hành tạo những dáng bonsai mà mình thích. Tùy từng độ mềm dẻo của thân, cành mà bạn cần có những thao tác cẩn thận cũng như tiến hành từ từ để uốn nắn. Cắt bỏ những cành, nhánh có dáng xấu.

- Khi uốn cành cần cắt tỉa bớt lá hoặc những cành quá sát vào nhau gây khó khăn cho việc tạo dáng cho cây. Để có một cây bonsai đẹp thì phần thân, phần xương sống của cây là quan trọng nhất, nó quyết định dáng thế của cây. Vì vậy thân cây là bộ phận đầu tiên được các nghệ nhân ưu tiên uốn tỉa.

- Dựa vào dáng thân rồi sau đó mới uốn tỉa cành chính sao cho phù hợp với tổng thể cây. Thứ tự uốn là uốn những cành quanh thân cây, uốn từ gốc lên đến ngọn cây. Uốn cành lớn trước rồi cành nhỏ sau vì càng để cành già thì càng khó uốn nắn theo ý muốn.

- Vật dụng để tạo dáng cây bonsai gồm có kéo cắt và dây kẽm. Dùng dây kẽm để uốn cành theo những hình dáng đã được định hình từ trước, cắm một đầu dây kẽm vào mâm tạo điểm cố định.

Nguồn : internet / Tổng hợp : KTS.Phạm Duy